“Nieuwe prenten” zijn schoolprenten volgens een nieuw didactisch seriemodel opgebouwd. De serie start met eenvoudige losse voorwerpen uit de wereld van het kind: eerst losse voorwerpen uit het huis waar het kind woont, dan losse voorwerpen uit de wereld daarom heen (b.v. landbouwwerktuigen) en daarna worden meer en meer complexe voorstellingen van de wereld aan het kind getoond. Dit idee van type “Nieuwe prenten” kwam rond 1900 in Nederland overwaaien uit Duitstalige streken: met name Staub’s Bilderbuch für Anschaungsunterricht für Kinder (uit Zwitserland) bestaande uit 4 delen met 12 platen (48 stuks, later aangevuld) werd heel bekend en Ten Brink heeft dat nagedaan, niet met 4x12 prentenseries maar met 2x24 prentenseries (ook later aangevuld). Ten Brink zelf heeft nooit oudere prenten uitgegeven, alleen nieuwe. [J.G.L. Thijssen] 

H. ten Brink zat eerst in Meppel, toen Arnhem (1918-1924) en daarna weer Meppel. Eerste drukken van serie 1 en 2 zijn uit zijn Arnhemse periodem de tweede serie is in herdruk ook in Meppel uitgegeven.

Van beide series staan foto's op de site, de 1e serie is behoorlijk incompleet. Van de 2e serie zijn enkele platen ook ingebonden in boekvorm uitgebracht, getiteld "Voor 't kleine volkje". De platen hebben niet een enkel thema, het varieert van stadsgezichten, volken, ambachten, dieren tot sprookjes.

Ten Brink's nieuwe prenten - 1e serie	Ten Brink's nieuwe prenten - 2e serie

Van Anne van der Velde een serie prachtige schoolplaten in de stijl van Art Deco, de populaire stijlbeweging van 1920 tot 1939. Ontworpen door W. Cornel en K.A. Smit, en uitgeven door H. ten Brink. De vestigingsplaats van deze uitgever was eerst Meppel (1848-1916), daarna Arnhem (1917-1937) en vervolgens weer de oude standplaats Meppel. Aan de hand van de vestigingsplaats die op de schoolplaat te vinden is, hebben we dus enige indicatie van de leeftijd van de platen. In dit geval staat er Arnhem op en dus zijn ze tussen 1917 en 1937 uitgegeven. Dat klopt ook mooi met de periode voor Art Deco.

Wat we vaker zien is dat bepaalde auteurs of kunstenaars werken voor meerdere uitgevers. In dit geval is er ook een serie van de hand van W. Cornel die sprekend lijkt op de serie van H. ten Brink, echter uitgegeven door De Verzamelcommissie (druk Versluys & Scherjon in Utrecht). Van deze serie zijn er op dit moment slechts enkele foto's beschikbaar. Klik op onderstaande foto's voor de series.

Uitgever H. ten brink	Uitgever De Verzamelcommissie (druk Versluys & Scherjon in Utrecht)

Uitgeverij Rossignol uit Montmorillon (Verne) Frankrijk heeft diverse serie schoolplaten uitgegeven voor het Nederlandse taalgebied. De platen zijn dubbelzijdig en opgenomen in een houten wissellijst. Op de site is de serie van het menselijk lichaam toegevoegd, met dank aan Mario Haelterman voor de mooie foto's. Een paar foto's ontbreken nog, mocht u ze hebben, dan ontvang ik ze graag. Klik op de foto hieronder voor de serie.

Overigens zijn er ook andere uitgevers met platen in een dergelijke wissellijst. Bijvoorbeeld uitgeverij Baert Jette in Belgie, zie onderstaande foto:

Op zoek naar schattige schoolplaten voor de kinderkamer, dan zijn de platen van Adri Alindo zeker zeer geschikt. Haar werkelijke naam was Adriana Palingdood, geboren in 1905 en gestorven in 2001 in Wenen. Uit een nogal vervelende achternaam creëerde zij een zonnig pseudoniem. Zij leefde voornamelijk in Oostenrijk, maar maakte haar werk vooral gedurende de kortere periodes dat ze in Nederland was.

In "Lessen 2009-4, Periodiek van het nationaal onderwijsmuseum en de vereniging van vrienden", schrijft Richard van Schoonderwoerd: De tekenstijl van Adri Alindo is in haar illustratiewerk zwierig, artistiek, los aangezet. De schoolplaten zijn wat statischer, wat meer opgezet als toonplaten. Die vormgeving heeft de duidelijkheid van de onderwerpen zeker vergroot. Opvallend is dat de kinderen op de schoolplaten zonder uitzondering schattig zijn en er keurig netjes gekleed uitzien. Daarin herkent men ook de kunstenares. Adri Alindo hield van stijl. Ontgroeid aan een eenvoudig milieu, was ze een milieu van behoorlijke luxe binnengestapt. En daar genoot ze zichtbaar van. In haar tekeningen komen deze luxe elementen soms naar voren, maar haar sterkte zit toch vooral in de rust en de gezelligheid. Knusse familietaferelen vormen vaak het onderwerp. Haar schoolplaten stralen zorg en tederheid uit.

De foto's zijn afkomstig van Ed van Hees, hierbij nogmaals van harte bedankt.

Klik op de foto hieronder voor de complete serie.

Onder de titel "Onze beschavingsgeschiedenis in beeld" zijn er twee verschillende series schoolplaten uitgegeven door twee verschillende uitgevers. Uitgever N. Veenstra gaf een serie van 12 platen uit die gedateerd worden op eind 19e eeuw, en uitgever W. Leydenroth van Boekhoven gaf een serie van 6 platen uit die stammen van begin 20e eeuw. Ongetwijfeld was hier een concurrentiestrijd gaande tussen deze en ook andere uitgevers voor de gunst van de scholen. Ook Ykema bracht rond dezelfde tijd de Nederlandsche Historieplaten platen rond hetzelfde thema.

Gezien de leeftijd, zijn de platen van beide series geproduceerd als kleurenlitho's, die van N. Veenstra door Emrik & Binger te Haarlem en die van W. Leydenroth van Boekhoven door Versluys en Scherjon te Utrecht. Vooral de platen van W. Leydenroth van Boekhoven zijn ook nu nog vaak schitterend van kleur. Ten dele kan dit komen doordat ze naast op karton ook op los papier zijn uitgegeven en daardoor netjes in lades werden bewaard, maar het is ook waarschijnlijk dat uitstekende verf en lithotechnieken zijn gebruikt.

Van beide series zijn de foto's compleet, met speciale dank aan the Prints Collector die veel van deze platen van beide series te koop aanbiedt. Ook van De Kantlijn en Ysbrand van der Molen  zijn foto's gebruikt en hebben platen uit deze series te koop.

Mocht u van een van deze series de bijbehorende handleiding hebben, dan houd ik me gaarne aanbevolen.

Klik op de foto's voor de series, veel kijkplezier.

N. Veenstra	W. Leydenroth van Boekhoven